شیمی درمانی یکی از روش های درمانی متداول برای درمان انواع مختلفی از سرطان ها در حیوانات خانگی است. این درمان به ویژه در بیماری های سرطانی پیشرفته یا متاستاتیک که به بخش های دیگر بدن گسترش یافته اند کاربرد دارد. شیمی درمانی با استفاده از داروهای خاصی که سلول های سرطانی را هدف قرار میدهند به کوچک کردن تومورها، کاهش علائم و افزایش طول عمر حیوانات خانگی کمک میکند.
شیمی درمانی چیست؟
شیمی درمانی یک روش درمانی است که از داروهای خاصی برای از بین بردن یا متوقف کردن رشد سلول های سرطانی استفاده میکند. این داروها میتوانند از طریق خون به سراسر بدن حیوان خانگی منتقل شوند و سلول های سرطانی را در هر نقطه ای از بدن که حضور دارند هدف قرار دهند. شیمی درمانی در کنار سایر روش های درمانی مانند جراحی و رادیوتراپی به‌کار می رود تا بهترین نتیجه برای حیوانات خانگی حاصل شود.
کاربرد شیمی درمانی برای حیوانات خانگی
شیمی درمانی برای درمان انواع مختلفی از سرطان ها در حیوانات خانگی به‌ویژه سگ ها و گربه ها به کار میرود. از جمله سرطان هایی که معمولاً با شیمی درمانی درمان میشوند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
سرطان های خون (لوسمی و لنفوم)
این نوع سرطان ها به سیستم خون و غدد لنفاوی حمله میکنند و شیمی درمانی برای کنترل رشد سلول های سرطانی در این سیستم ها بسیار موثر است.
فیبروسارکوم
تومورهایی هستند که از بافت های همبند زیر پوست سگ ها و گربه ها شروع می شوند و ممکن است با شیمی درمانی پس از جراحی برای جلوگیری از بازگشت تومور درمان شوند.
ملانوم
سرطان سلول های رنگدانه ای پوست است که میتواند به سرعت گسترش یابد. شیمی درمانی در این مورد میتواند برای کاهش رشد تومور و جلوگیری از انتشار آن به سایر قسمت های بدن کمک کند.
ماست سل
یکی دیگر از انواع سرطان هایی که در سگ ها مشاهده میشود. در این موارد شیمی درمانی به همراه جراحی یا رادیوتراپی برای کنترل بیماری استفاده میشود.
سرطان های داخلی مانند تومورهای کبد، کلیه و پانکراس
شیمی درمانی برای درمان این نوع سرطان ها هم استفاده میشود اگرچه در برخی موارد ممکن است نتایج کمتری نسبت به سرطان های خارجی داشته باشد.
برای دریافت اطلاعات تکمیلی درباره سرطان گربه ها، مقاله سرطان گربه را مطالعه بفرمایید.
فرآیند شیمی درمانی برای حیوانات خانگی
فرآیند شیمی درمانی در حیوانات خانگی با انسان ها مشابه است اما به طور ویژه بر اساس ویژگی های هر حیوان خانگی تنظیم میشود. مراحل مختلف شیمی درمانی برای حیوانات خانگی شامل موارد زیر است:
تشخیص و ارزیابی
قبل از شروع درمان شیمی درمانی دامپزشک آزمایش های مختلفی مانند معاینه فیزیکی، آزمایش خون، بیوپسی، رادیوگرافی و اولتراسونوگرافی انجام میدهد تا نوع و مرحله سرطان مشخص شود. این ارزیابی به دامپزشک کمک میکند تا نوع و دوز مناسب داروهای شیمی درمانی را انتخاب کند.
انتخاب داروهای شیمی درمانی
داروهای شیمی درمانی متنوعی برای درمان سرطان های مختلف در حیوانات خانگی استفاده میشود. داروهایی مانند دوکسوروبیسین، سیس پلاتین و متوتروکسات برخی از داروهایی هستند که معمولاً در درمان سرطان های حیوانات خانگی به کار میروند. انتخاب دارو به نوع سرطان، وضعیت عمومی حیوان و پاسخ آن به درمان بستگی دارد.
تزریق یا مصرف دارو
داروهای شیمی درمانی ممکن است به صورت تزریقی یا خوراکی تجویز شوند. برای بسیاری از حیوانات خانگی درمان شیمی درمانی به صورت دوره ای انجام میشود که معمولاً شامل جلسات درمانی هر دو تا سه هفته یکبار است.
مراقبت های پس از درمان
پس از هر جلسه شیمی درمانی حیوانات خانگی باید تحت مراقبت های ویژه قرار گیرند. این مراقبت ها شامل کنترل علائم جانبی، مانیتورینگ وضعیت عمومی و انجام آزمایش های دوره ای برای ارزیابی اثرات دارو و پیشرفت درمان است.
فواید شیمی درمانی برای حیوانات خانگی
کاهش اندازه تومورها
شیمی درمانی میتواند به کوچک شدن تومورهای سرطانی و کاهش علائم آنها کمک کند.
افزایش طول عمر
در بسیاری از موارد شیمی درمانی میتواند باعث افزایش طول عمر حیوانات خانگی مبتلا به سرطان های پیشرفته شود.
بهبود کیفیت زندگی
شیمی درمانی میتواند به کاهش درد، التهاب و علائم ناشی از تومورهای سرطانی کمک کند و به بهبود کیفیت زندگی حیوان خانگی منجر شود.
درمان تومورهای متاستاتیک
شیمی درمانی به ویژه در درمان سرطان هایی که به بخش های دیگر بدن گسترش یافته اند بسیار مفید است. این درمان میتواند برای کنترل سرطان های متاستاتیک در داخل یا خارج بدن کمک کننده باشد.
Receive an appointment
دریافت نوبت
عوارض جانبی شیمی درمانی برای حیوانات خانگی
با اینکه شیمی درمانی میتواند برای درمان سرطان در حیوانات خانگی بسیار مؤثر باشد برخی عوارض جانبی ممکن است به همراه داشته باشد. این عوارض معمولاً به دلیل تأثیر داروهای شیمی درمانی بر سلول های سالم بدن نیز رخ میدهد. از جمله عوارض جانبی شیمی درمانی در حیوانات خانگی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
کاهش اشتها و لاغری
بسیاری از حیوانات خانگی پس از شیمی درمانی دچار کاهش اشتها میشوند که ممکن است منجر به لاغری شود.
استفراغ و اسهال
یکی از شایع ترین عوارض جانبی شیمی درمانی در حیوانات خانگی استفراغ و اسهال است.
ضعف و خستگی
برخی حیوانات خانگی پس از درمان ممکن است احساس ضعف و خستگی داشته باشند.
کاهش سطح سلول های خونی
داروهای شیمی درمانی ممکن است باعث کاهش سطح سلول های خونی شوند که میتواند باعث ضعف سیستم ایمنی بدن شود و حیوان را در معرض عفونت های بیشتری قرار دهد.
برای دریافت اطلاعات تکمیلی درباره سرطان سگ ها، مقاله سرطان سگ را مطالعه بفرمایید.
مراقبت های ویژه پس از درمان شیمی درمانی
مراقبت های پس از شیمی درمانی برای حیوانات خانگی بسیار مهم است تا از بروز عوارض جانبی جلوگیری شود و نتایج درمان بهینه حاصل شود. این مراقبت ها شامل موارد زیر است:
کنترل مداوم سلامت حیوان
پس از هر جلسه شیمی درمانی دامپزشک باید سلامت حیوان را تحت نظر قرار دهد و آزمایش های دوره ای برای ارزیابی وضعیت خون و سایر علائم جانبی انجام دهد.
تغذیه مناسب
تغذیه سالم و متعادل میتواند به تقویت سیستم ایمنی و حفظ انرژی حیوان کمک کند.
پشتیبانی از سیستم ایمنی
در صورت کاهش سطح گلبول های سفید ممکن است نیاز به مصرف داروهای تقویت کننده سیستم ایمنی باشد.
الکتروکموتراپی در شیمی درمانی حیوانات
الکتروکموتراپی یکی از روشهای نوین در درمان سرطان است که ترکیبی از شیمی درمانی و میدان های الکتریکی است. این روش به ویژه برای درمان تومورهای پوستی و تومورهای قابل دسترسی در حیوانات استفاده میشود. در این فرآیند داروهای شیمی درمانی به کمک شوک های الکتریکی به داخل سلول های سرطانی وارد میشوند. میدان های الکتریکی باعث افزایش نفوذپذیری غشای سلولی شده و داروهای شیمی درمانی را به تومورهای سرطانی میرسانند به طوری که اثر بخشی درمان افزایش مییابد و عوارض جانبی کمتری نسبت به روش های سنتی شیمی درمانی مشاهده میشود. این تکنیک در درمان حیوانات خانگی نظیر سگ ها و گربه ها به ویژه در مواقعی که درمان های دیگر مؤثر نبوده نتایج امیدوارکننده ای به‌دنبال داشته است.
